رابطه بین خودکارآمدی و بهزیستی تحصیلی با تمایل به ترک تحصیل در دانش آموزان مقطع متوسطه استان قم

نویسندگان

1 استادگروه علوم تربیتی، مؤسسه آموزش عالی شهیده بنت‌الهدی، جامعه‌المصطفی (ص) العالمیه، قم، ایران،

2 دانش پژوه مقطع کارشناسی علوم تربیتی، از کشور افغانستان، مجتمع عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.

چکیده

ترک تحصیل، امروزه یکی از نگرانی‌های مهم نظام تعلیم و تربیت است. همه‌ساله تعداد زیادی از دانش‌آموزان کشورهای مختلف با پدیده ترک تحصیل مواجه هستند که علاوه‌بر زیان‌های اقتصادی، سلامت روحی دانش‌آموز را نیز مخدوش می‌کند. هدف تحقیق حاضر رابطه بین خودکارآمدی و بهزیستی تحصیلی با تمایل به ترک تحصیل در دانش‌آموزان مقطع متوسطه استان قم است. جامعه آماری پژوهش حاضر تعداد 254 نفر از دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهرستان قم است. با جدول مورگان تعداد 153 نفر برای نمونه آماری و روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. برای سنجش بهزیستی تحصیلی از پرسش‌نامه 7 سؤالی کونو و همکاران (2002)، برای سنجش خودکارآمدی پرسش‌نامه 17 سؤالی خودکارآمدی عمومی شرر (1982) و سنجش تمایل به ترک تحصیل در دانش‌آموزان از یک پرسش‌نامه 9 سؤالی استفاده شد. برای سنجش پایایی سؤالات، یک نمونه شامل30 پرسش‌نامه پیش‌آزمون توزیع و بااستفاده از داده‌های به‌دست آمده از پرسش‌نامه، میزان پایایی پرسش‌نامه با روش آلفای کرونباخ توسط نرم‌افزار (SPSS )محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ تمام متغیرها بزرگ‌تر از 7/0 و از پایایی مناسب متغیرهای پژوهش بود. نتایج نشان داد خودکارآمدی و بهزیستی تحصیلی توانسته است تمایل به ترک تحصیل در دانش‌آموزان را کاهش دهد.
 

کلیدواژه‌ها


  1. ابوطالبیان، زهرا (۱۳۹۸). اثربخشی آموزش مبتنی بر روان‌شناسی مثبت‌نگر بر امید به آینده و حس انسجام دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه اول. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم انسانی.
  2. باشگاه خبرنگاران جوان (1394). بررسی علت‌های ترک تحصیل دانش‌آموزان. yjc.ir.
  3. بلوچ زهی، عبدالغفار (۱۳۹۵). شناسایی عوامل مؤثر بر ترک تحصیل دانش‌آموزان دوره ابتدایی و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از آن در استان سیستان و بلوچستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
  4. رنجبر، محمد.، و صادقی، احمد (1400). بررسی تأثیر مدل مشاوره مدرسه مبتنی بر توانمندی‌ها بر رشد مسیر شغلی و بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان. نشریه اندیشه‌های نوین تربیتی، ۱۷(۲)، ۷-۲۸.
  5. سپیدنامه، بهروز.، مؤمنی، حسن.، و سلیمان‌نژاد، محمد (۱۳۹۵). شناسایی دلایل ترک تحصیل دانش‌آموزان مقطع ابتدایی منطقه آموزش و پرورش موسیان (نواحی روستایی). نشریه توسعه محلی روستایی-شهری، 8(۱)، ۱۶۷-۱۹۸.
  6. سلیمی خورشیدی، شهربانو (۱۳۹۸). اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر ذهن‌آگاهی در والدین بر افزایش درگیری تحصیلی بهزیستی تحصیلی کاهش خودناتوان‌سازی تحصیلی در دانش‌آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور، مرکز ورامین.
  7. سیاح، علی.، و چراغی، مهدی (۱۴۰۰). بررسی عوامل مؤثر بر افراد بازمانده از تحصیل در دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه روستاهای استان زنجان. نشریه پژوهش‌های جغرافیای اقتصادی، 6(2)، ۷۶-۹۴.
  8. شاه‌محمدی، انور.، و بهمنی، مهری (۱۳۹۹). واکاوی عوامل مؤثر بر ترک تحصیل دختران روستایی با رویکرد مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد مورد استان کردستان. نشریه تدریس‌پژوهی، ۲۱(۱)، ۱۷۱-۱۹۴.
  9. غلام‌پور، میثم.، و آیتی، محسن (۱۳۹۸). روایت‌پژوهی ترک تحصیل دانش‌آموز دختر روستایی. نشریه زنان، 10(۴)، ۷۷-۱۰۰.

 

  1. Al-Jumaily, RKS. (2023). Secondary School Students Dropping out of School in Al-Hindiya District. AL-SSEBT JOURNAL, iasj.net.
  2. Altunsoy, S., Çimen, O., Ekici, G., Atik, A. D., & Gökmen, A. An. (2010). assessment of the factors that influence biology teacher candidates’levels of academic self-efficacy. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 2(2), 2377-2382.
  3. , Stanley., & Others (2003) .Dropping Out in Ogden City Schools : THE voice of the student , Rural Education and Small Schools. San Francisco.
  4. Fan, , & Wolters, CA. (2014). School motivation and high school dropout: The mediating role of educational expectation. British Journal of Educational Psychology, Wiley Online Library.
  5. Heublein, U. (2014). Student drop‐out from G erman higher education institutions. European Journal of Education, Wiley Online Library.
  6. Lee, S., Chung, JY. (2019). The machine learning-based dropout early warning system for improving the performance of dropout prediction. Applied Sciences, mdpi.com.
  7. Lent, R. W., Singley, D., Sheu, H. B., Schmidt, J. A., & Schmidt, L. C. (2007). Relation of social-cognitive factors to academic satisfaction in engineering students. Journal of Career Assessment, 15(1), 87-97.
  8. Lewis, M. (2009). The child and its family: The social network model. J Diversity Higher Educ, 2(1), 35- 45.
  9. M Morelli, & Chirumbolo (2023). Self-regulated learning self-efficacy, motivation, and intention to drop-out: The moderating role of friendships at University .Current Psychology.
  10. Paksi, B,. Széll, K,. & Fehérvári, A. (2023). Empirical Testing of a Multidimensional Model of School Dropout Risk. Social Sciences, mdpi.com.
  11. Ricard, NC., & Pelletier, (2014). Dropping out of high school: The role of parent and teacher self-determination support. reciprocal friendships and academic motivation, Contemporary Educational Psychology.
  12. Samuel, , &  Burger, K. (2020). Negative life events, self-efficacy, and social support: Risk and protective factors for school dropout intentions and dropout. Journal of educational psychology, psycnet.apa.org.
  13. Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2017). Teacher Stress and Teacher Self- Efficacy: Relations and Consequences. Cham: Springer.